عفت و عشوه

مقررات اسلام با فطرت پاك انسان ، هماهنگى كامل دارد؛ زيرا طراح هر دو يكى است و هر دو به يك چشمه باز مى گردد. وجود انسان را با فطرت پاكش خداوند متعال آفريده و مقررات تابناك اسلام را هم همان خداوند طراحى كرده و به وسيله فرستاده امينش براى بشر ارسال داشته است .

دين اسلام ، بلكه هر دين آسمانى ، به پنج موضوع اجتماعى اهميت زيادى داده و حفظ و نگهدارى آنها را از واجبات شمرده و براى نا فرمايان و مخالفت كنندگان آن ، مجازات هاى سخت و شديدى مانند دست بريدن و شلاق زدن ، گردن زدن و سنگسار كردن ، معين كرده است . آن پنج چيز عبارتست از:

1- حفظ دين و عقيده 2- حفظ عقل 3- حفظ جان 4- حفظ نسب و حلال زادگى 5- حفظ مال .

بحث ما در اين درس درباره حفظ نسب و حلال زادگى است .

از نظر مقررات اسلام ، صحت روابط زناشويى و حلال زادگى اولاد، تا آنجا اهميت دارد كه براى زنا و لواط و قيادت و انحرافهاى جنسى ديگر، مجازاتهاى شديدى معين كرده است كه در كتب فقها به تفصيل بيان شده است .

اين اسلام است و آن هم مكاتب ديگر كه تمام انحرافات جنسى ، حتى برهنه بودن زن و مرد، استمناء، همجنس بازى تبادل همسران و ازدواج مردان را با يكديگر تجويز مى كنند ولى دين مقدس اسلام ، علاوه بر اينكه زنا و لواط را از گناهان كبيره مى شمارد، به عنوان پيشگيرى و حفظ صحت نسب ، مقدمات آنها را هم حرام دانسته است . حجاب را براى زن واجب دانسته و چشم چرانى را بر مردان حرام كرده است . بودن زن و مرد نامحرم را در جايى خلوت ناروا دانسته و از سخن گفت زن با آهنگ مهيج و وسوسه انگيز منع فرموده است و به زنان دستور مى دهد: كمتر از خانه بيرون بروند و راه رفتن مهيج نداشته باشند. از كنار ديوار راه بروند نه از وسط كوچه تا در اولين نگاه جلب نظر نكنند.

عارفان آزاد انديش ، در برابر اين احكام ، سر تعظيم فرود مى آوردند و از خداوند رحمان تشكر مى كنند كه براى حلال زادگى و صحت انساب ، زنا را حرام فرمود و براى پيشگيرى از زنا، از مقدمات و انگيزه هايش هم پيشگيرى نمود، تا باز ايستادن از آن آسان باشد. اگر خداوند متعال ، از مقدمات هوس انگيز زنا جلوگيرى نمى فرمود و فقط خود زنا را حرام مى كرد، تكليف به مالايطاق كرده بود، مانند كسى كه نزديك شدن كبريت به بنزين را تجويز كند، ولى از شعله ور شدن آتش منع نمايد.

قرآن مجيد، عفت چشم و پاكدامنى را به مرد و زن ، با يك تعبير و در دو آيه پشت سر هم توصيه مى كند، ولى در آيه نسبت به زن ، سفارش و تاكيد بيشترى دارد اين تاكيد براى اين است كه :

اولا در اين مقام زن فاعل است و مرد مفعول ، زن مى كشد و مرد كشيده مى شود، يك سر ريسمان بدست زن است و سر ديگر به گردن مرد.

خلاصه بى حجابى و عشوه گرى زن است كه باعث شعله ور شدن آتش ‍ غريزه مى شود نه حركات غير عادى مرد. از اين رو قرآن مجيد، به زن كه عامل و علت اين مفسده مى شود، تاكيد بيشترى مى كند كه دام مفسده انيگزت را مينداز، و به مرد هم هشدار مى دهد كه مواظب باش تا در اين دام نيفتى .

ثانيا: تاكيد اسلام ، در امر حجاب ، نسبت به زن براى اين است كه اگر در اثر بى مبالاتى زن ، مردى به دام افتاد و زنائى رخ داد، عواقب وخيم اين عمل زشت ، متوجه زن مى شود نه مرد، ازاله بكارت و باردارى و كورتاژ يا وضع حمل نامشروع و بى آبروئى تا آخر عمر همگى متوجه زن است نه مرد. از اين رو خداوند مهربان ، زن را متوجه مى كند كه دامى را كه براى ربودن مرد مى اندازد، بالاخره به گردن خودش مى افتد خالق مهربان انسان ، همه اين حسابها را كرده است كه به زن دستور مى دهد، حيا و عفت و حجاب خويش را مراعات كند و براى او پوششى بيشتر از پوشش مرد و رفتارى سنگين تر و با وقارتر از رفتار مرد توصيه مى كند.

امام صادق (عليه السلام )، مى فرمايد: بهترين زنان زنى است كه چون با شوهرش خلوت كند لباس حيا از تن بكند و چون جامه بپوشد و از خانه بيرون رود، لباسى از حياء و عفت بر تن كند كه مانند سپر و زرهى براى او باشد، يعنى در كوچه و خيابان ، چنان با وقار و سنگين راه برود كه تيرهاى نظر جوانان هرزه اجازه ورود به شخصيت او را نداشته باشند. زن مسلمان از حضرت زهرا و زينب كبرى صلوات الله عليهما پيروى مى كند.

(شفق )

تا اينجا آنچه گفتيم مربوط به جمله دوم روايت است كه زن بايد هنگامى كه از خانه خارج مى شود، با حيا و سنگين و باوقار باشد و اما جمله اول روايت هم متضمن معنايى لطيف و داراى لفظى بليغ است .

امام صادق (عليه السلام ) مى فرمايد: زن خوب آن است كه در حال خلوت با شوهرش حيا را كنار گذارد و حالتى مخالف و متناقض با حالت لباس ‍ پوشيدن داشته باشد، يعنى در حال خلوت با شوهر، هر گونه ظرافتكارى و طنازى و عشوه گرى ، براى زن جايز، بلكه ارجح است . بهترين زن مسلمان زنى است كه در زمان خلوت با شوهرش خوش زبان و شيرين حركات باشد و هر گونه پرده و حجابى را از ميان خود و شوهرش بردارد. آن چيزى كه زن را در رديف بهترين زنان مسلمان مى گذارد، همين است كه بتواند اين دو حالت متناقض را در وجود خود حفظ كند: در حالت خلوت با شوهر، كاملا حيا و خجالت را كنار گذارد و تا از خلوت خانه بيرون آمد، لباس حيا بر تن كند و مجسمه عفت و وقار باشد، پس اگر هميشه با حيا باشد، بهترين زنان نخواهد بود، چنانچه اگر هميشه طناز و عشوه گر باشد. خلاصه آنكه زن بايد لباس رزم و بزم خود را بشناسد و هر يك را در جاى خود بپوشد.

اگر تمام انديشمندان و سخن سنجان جهان ، گرد آيند و بخواهند براى بهترين زن ، عبارتى بليغ و رسا به عنوان تابلو و شعار بگويند، بهتر از آنچه امام صادق (عليه السلام ) فرموده نتوانند (در اين باره باز هم در درسهاى 10 و 13 و 26 و 27 و 54 سخن خواهيم گفت .)

در آن درسها پيغمبر و ائمه اطهار صلوات الله عليهم اجمعين تعليماتى به زن و شوهر مى دهند كه غريزه جنسى آنها در خلوتخانه و با شكلى حلال و زيبا، عميق و با صفا اشباع گردد، تا زمانى كه از خانه بيرون مى روند، زنان و مردان كوچه و بازار، نظر ايشان را جلب نكنند و فكر آنان را از كار و زندگى خود مصروف ندارند، و متوجه خويش نسازند.

دليل

28- شهيد اول ، محمد بن مكى - رضوان الله تعالى عليه - مى گويد: الوسيله الرابعه ما هو وصله الى حفظ المقاصد الخمسه و هى النفس ‍ والدين و العقل و السنب و مال ، التى لم ياءت تشريع الا بحفظها و هى الضروريات الخمس .

وسيله چهارم چيزى است كه سبب حفظ مقاصد پنجگانه مى شود و آن پنج مقصد: جان ، دين ، عقل ، خانواده و مال است كه هيچ دينى (از جانب خداوند) نيامده است ، مگر براى حفظ اين پنج چيز و اينها ضروريات پنجگانه دين است .

29- قل للمومنين يغضوا من ابصارهم و يحفظو فروجهم ذالك اءزكى لهم ان الله خبير بما يصنعون

به مردان مومن بگو ديدگان خويش را بازگيرند و دامن خود نگه دارند كه اين براى آنها پاكيزه تر است و خدا از آنچه مى كنند آگاه است.

30- قل للمومنات يعضضن من اءبصارهن و يحفظن فروجهن و لا يبدين زينتهن الا ما ظهر منها...

به زنان مومن بگو: ديدگان خويش باز گيرند و دامن خود حفظ كنند و زينت خويش نمايان نكنند جز آنچه آشكار است (مانند انگشتر و دست بند) و سر پوشهاى خود را روى گردن و سينه اندازند و زينت خويش نمايان نكنند، مگر براى شوهرانشان يا پدرانشان يا پدر شوهرانشان يا برادرانشان يا پسر برادرانشان يا پسر خواهرانشان يا زنانشان (زنان مسلمان ) يا آنچه مالك شده اند (غلامان و بردگان ) يا مردان بى رغبت وابسته ، يا اطفالى كه از نگفتنيهاى زن خبر ندارند و آنگونه پاى به زمين نكوبند كه زينتهاى نهانشان معلوم شود. اى گروه مومنان همگى بسوى خدا توبه بريد، شايد رستگار شويد.

31- عن اءبيعبدالله عليه السلام ، قال : خير نسائكم التى اذا خلت مع زوجها خلعت له درع الحياء و اذا لبست ، لبست معه درع الحياء.

امام صادق (عليه السلام ) فرمود: بهترين زنان شما كسى است كه چون با جفتش خلوت كند، پيراهن حيا بركند و چون بپوشد و همراه او شود، زره حيا بر تن كند.

32- قال رسول الله (ص ): خير نسائكم العفيفه الغلمه : العفيفه فى فرجها الغلمه على زوجها.

بهترين زنان شما زن پاكدامنى است كه دامن و شرمگاه خود را از نامحرم حفظ كند و براى شوهرش ، شهوتران و حشرى باشد.